Laureaci
Łódzkiej Nagrody im. Juliana Tuwima
2013 // Magdalena Tulli
Powieściopisarka i tłumaczka. W roku 1995 otrzymała Nagrodę im. Kościelskich, później była także pięciokrotnie w finale Nagrody Literackiej Nike (1999 za W czerwieni, w 2004 za Tryby w 2007 za Skazę, 2012 za Włoskie szpilki, 2015 za Szum). Jej książki były tłumaczone na angielski, francuski, niemiecki, rosyjski, chorwacki, słoweński, czeski, węgierski, włoski, szwedzki, łotewski i litewski. Jest członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. W 2007 roku otrzymała Nagrodę Osobną – wyróżnienie Nagrody Literackiej Gdynia a ponadto było nominowana tej nagrody w kategorii proza za powieść Skaza. W 2012 roku otrzymała Nagrodę Literacką Gdynia oraz Nagrodę Literacką „Gryfia” za Włoskie szpilki. W tym samym roku Włoskie szpilki znalazły się również w gronie utworów nominowanych do Nagrody Literackiej Nike oraz Literackiej Nagrody Europy Środkowej „Angelus”. W 2018 została laureatką Nagrody Literackiej m.st. Warszawy w kategorii: literatura dla dzieci i młodzieży za Ten i tamten las. Przetłumaczyła kilka książek: Utraconą Marcela Prousta (2001), Gniew niebios Fleur Jaeggy (za przekład z języka włoskiego tych opowiadań wydanych w 1999 roku otrzymała nagrodę „Literatury na Świecie”) i dwie inne pozycje jej autorstwa, a także Długi dzień Ameriga Itala Calvina.
2014 // Hanna Krall
Pisarka i dziennikarka. Od 1955 pracowała w redakcji „Życia Warszawy”, od 1969 do 1981 w „Polityce”, której korespondentem w ZSRR była w latach 1966–1969. Reportaże z ZSRR wydała w tomie Na wschód od Arbatu. W latach 1982–1987 była zastępcą kierownika literackiego Zespołu Filmowego „Tor”. Na początku lat 90. szkoliła reporterów w „Gazecie Wyborczej”. Światową sławę przyniósł jej oryginalny w formie wywiad z Markiem Edelmanem Zdążyć przed Panem Bogiem (1977). Wydała także zbiory reportaży, m.in. Trudności ze wstawaniem (1990), Taniec na cudzym weselu (1994), Dowody na istnienie (1996), Tam już nie ma żadnej rzeki (1998), To ty jesteś Daniel (2001). Cztery ostatnie w 2007 zebrała w książce Żal. Jest także autorką powieści: Okna i Sublokatorka. Ukazały się również jej reportaże książkowe: Wyjątkowo długa linia, Król Kier znów na wylocie, Różowe strusie pióra. Jej teksty były podstawą scenariuszy filmów Krótki dzień pracy Krzysztofa Kieślowskiego i Daleko od okna Jana Jakuba Kolskiego. Jej twórczość przetłumaczono na wiele języków. Należała do Związku Literatów Polskich (1978–1983). Była członkinią Stowarzyszenia Pisarzy Polskich od 1989 do sierpnia 2020 roku.
Laureatka Nagrody im. Juliana Bruna (1965), Nagrody im. Ksawerego Pruszyńskiego (1981), Nagrody kulturalnej „Solidarności (1985), nagrody miesięcznika „Odra” (1989), Nagrody im. Bolesława Prusa (1990). W 1999 otrzymała Nagrodę Wielką Fundacji Kultury. Nominowana do Nagrody Literackiej „Nike” 1999 za Tam nie ma już żadnej rzeki. W 2001 za demaskację prawd pozornych oraz za popularyzację uniwersalnych wartości moralnych została odznaczona Orderem Ecce Homo. W 2004 została odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2005 została nominowana do Nagrody Literackiej „Nike” (i znalazła się w finale tej nagrody) za książkę Wyjątkowo długa linia (ta książka została wybrana książką Lipca Warszawskiej Premiery Literackiej 2004). Jej książka Król Kier znów na wylocie w 2007 roku została nominowana do Literackiej Nagrody Środkowoeuropejskiej Angelus. W tym samym roku okazał się zbiór wywiadów pt. Reporterka. Rozmowy z Hanną Krall Jacka Antczaka. W 2008 Król kier znów na wylocie został uznany w plebiscycie księgarzy, czytelników i bibliotekarzy za Książkę Roku 2006. W listopadzie 2009 otrzymała nagrodę w studenckim plebiscycie MediaTory w kategorii AuTORytet. W grudniu 2009 otrzymała najwyższe wyróżnienie Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich – Dziennikarski Laur. Również w tym samym roku została uhonorowana nagrodą literacką im. Władysława Reymonta. 11 kwietnia 2014 została odznaczona złotym medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. W grudniu 2014 otrzymała za całokształt twórczości. W 2017 otrzymała Nagrodę Literacką m.st. Warszawy w kategorii „Warszawski Twórca”.
2015 // Jarosław Marek Rymkiewicz
Poeta, eseista, dramaturg, krytyk literacki i profesor nauk humanistycznych. Był pracownikiem Instytutu Badań Literackich PAN oraz członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Autor wielu cenionych tomów poezji, Drugim najbardziej znanym aspektem jego twórczości, obok poetyckiej, jest eseistyka historycznoliteracka oraz historyczna. W zbiorach esejów poświęconych historii literatury skupia się przede wszystkim na okresie polskiego romantyzmu oraz okolicznościach i szerszym tle życia i twórczości romantyków („Aleksander Fredro jest w złym humorze”, „Juliusz Słowacki pyta o godzinę”). Swoistą formą literacką są dwie encyklopedie eseistyczne poświęcone życiu i twórczości poetów („Słowacki”, „Leśmian”), Rymkiewicz zajmuje się także tłumaczeniem. Tłumaczył m.in. poezję anglo-amerykańską – T. S. Eliota, Wallace’a Stevensa oraz hiszpańską – Federico Garcia Lorca, Pedro Calderon de la Barca (imitacja Życie snem, 1969). Jest znany również jako dramaturg („Eurydyka”, „Odys”), tragediopisarz („Kochankowie piekła”) i komediopisarz („Ułani”), a także autor dwóch powieści („Rozmowy polskie latem 1983” oraz „Umschlagplatz”). Pięciokrotnie nominowany do Nagrody Nike, otrzymał ją w roku 2003 otrzymał ją za tom poezji „Zachód słońca w Milanówku”. Dwukrotnie nominowany do Nagrody Literackiej Gdynia. Laureat Nagrody im. Józefa Mackiewicza („Wieszanie”), Nagrody Literackiej m. st. Warszawy oraz Nagrody Poetyckiej Orfeusz.
filolog polski, historyk i teoretyk literatury specjalizujący się w najnowszej historii literatury polskiej, profesor nauk humanistycznych, członek Polskiej Akademii Nauk i Polskiej Akademii Umiejętności, pisarz, autor podręczników dla studentów polonistyki, prozy wspomnieniowej i esejów; wydał liczne prace poświęcone językowi w czasach PRL, szczególnie zjawisku nowomowy. Profesor w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk. Członek Collegium Invisibile.
2016 // Michał Głowiński
Studiował polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie w 1955 uzyskał stopień magistra. Debiutował w 1954 recenzją o Manfredzie Adolfa Rudnickiego opublikowaną w „Życiu Literackim”. W latach 1955–1958 pracował jako stypendysta w Katedrze Teorii Literatury pod kierunkiem prof. Kazimierza Budzyka. Równocześnie rozwijał działalność krytyczną, recenzując głównie tomy poezji m.in. w „Życiu Literackim” i „Twórczości”. Od 1958 w Instytucie Badań Literackich PAN. Habilitowany w 1967 na podstawie rozprawy pt. „Cykl studiów z historii i teorii polskiej powieści”. W 1976 uzyskał tytuł naukowy profesora. W 1978 został członkiem-założycielem Towarzystwa Kursów Naukowych. W 1986 został profesorem zwyczajnym. Od 1990 przewodniczy Radzie Naukowej Instytutu. Jest członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego oraz Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.
Posiada cztery tytuły doktora honoris causa (28 września 2000 r. Uniwersytet Jagielloński, 23 kwietnia 2001 r. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 10 marca 2003 r. Uniwersytet Opolski, 25 kwietnia 2018 r. Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy). W 2002 roku został uhonorowany Nagrodą im. Kazimierza Wyki. W 2004 roku został laureatem nagrody im. Herdera przyznawanej przez fundację Alfreda Toepfera w Hamburgu. W styczniu 2007 został odznaczony Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. W 2008 roku został laureatem nagrody literackiej polskiego PEN Clubu im. Jana Parandowskiego. 8 marca 2013 r., za wybitne zasługi w badaniu, dokumentowaniu i upamiętnianiu historii Marca ’68, z okazji 45. rocznicy tych wydarzeń, został udekorowany Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Czterokrotnie nominowany do Nagrody Literackiej Nike: w 1997 za Mowę w stanie oblężenia, w 1999 za Czarne sezony, w 2001 za Dzień Ulissesa i inne szkice na tematy niemitologicze i w 2011 za Kręgi obcości.
2017 // Ewa Lipska
Poetka, proziaczka, felietonistka, w latach 1970–1980 redaktor działu poezji Wydawnictwa Literackiego, w latach 1995–1997 dyrektorka Instytutu Polskiego w Wiedniu, członkini polskiego i austriackiego PEN Clubu, członkini-założycielka Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (1989), członkini Polskiej Akademii Umiejętności. Debiutowała w 1967 tomem poetyckim Wiersze. Od 1968 była członkinią Związku Literatów Polskich (do czasu jego rozwiązania w 1983).
Otrzymała m.in. nagrodę im. Andrzeja Bursy (1971), Nagrodę Fundacji im. Kościelskich w Genewie (1973), nagrodę Pierścienia za całokształt twórczości w Gdańsku (1978), nagrodę PEN-Clubu im. Roberta Gravesa (1979). W 1988 otrzymała nagrodę Fundacji POLCUL (Australia), w 1992 nagrodę Polskiego PEN-Clubu z Fundacji Büchnera, w 1993 nagrodę Fundacji A. Jerzykowskiego w Nowym Jorku, w 1995 Nagrodę Miasta Krakowa, w październiku 2001 za tomik Sklepy zoologiczne – Nagrodę Krakowska Książka Miesiąca i w 2004 nagroda miesięcznika „Odra” (Wrocław). W 2002 tomik Sklepy zoologiczne uhonorowany został nagrodą Śląskiego Wawrzynu Literackiego za najlepszą książkę roku. Wielokrotnie nominowana do Nagrody Literackiej Nike. Otrzymała nagrodę poznańskiego Przeglądu Nowości Wydawniczych oraz nagrodę Samuela Bogumiła Lindego Miast Partnerskich Getynga-Toruń. Otrzymała Złoty Klucz Smedereva (2009) – poetycką nagrodę Serbii. W 2010 otrzymała Naim Frasheri Prize, poetycką nagrodę Macedonii oraz nagrodę Ministerstwa Kultury Republiki Kosowa – Przylądek Dobrej Nadziei. Laureatka Nagrody Literackiej Gdynia, Nagrody Poetyckiej Silesius (za całokształt twórczości) oraz Nagrody Literackiej m.st. Warszawy.
2018 // Izabela Morska (Filipiak)
Pisarka, eseistka, krytyk kultury, członkini Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. W latach 2003–2006 przebywała jako wizytujący profesor na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley. W 2005 roku otrzymała stopień doktora filozofii w warszawskiej Szkole Nauk Społecznych PAN. W latach 2007–2009 studiowała literaturę w języku angielskim z rozszerzeniem na twórcze pisanie na Mills College w stanie Kalifornia i uzyskała tytuł MFA pracując pod kierunkiem Christiny Garcii. Od 2009 roku pracuje na stanowisku adiunkta w Zakładzie Literatury i Kultury Amerykańskiej na Uniwersytecie Gdańskim. Filipiak wydała m.in. dwa zbiory opowiadań (Śmierć i spirala, Magiczne oko), dwie powieści (Absolutna Amnezja, Alma), zbiór poezji (Madame Intuita), dramat (Księga Em) oraz esej-podręcznik dotyczący korzyści płynących z twórczego pisania (Twórcze pisanie dla młodych panien).
Filipiak specjalizuje się w temacie żałoby (zajmuje się m.in. brakiem tradycji publicznego przeżywania żałoby przez osoby homoseksualne), pracuje nad dokumentacją stylów radykalnej obrony przed wykluczeniem, czarnym humorem (jest współzałożycielką kabaretu Hole in the Trinity), jak również nad tematem długu i rozrachunku w kontekście płci, rodzaju, ekonomicznych i politycznych zależności, wojny oraz prywatyzacji. Publikowała m.in. w „San Francisco Chronicle”, „bruLionie”, „Czasie Kultury”, „Odrze”, „Ośce”, „Ex Librisie”, „Kwartalniku Artystycznym”, „Gazecie Wyborczej”. Była stałą felietonistką magazynów „Activist”, „Marie Claire”, „Pani”, „Wysokie Obcasy” – to tu początkowo ukazywał się cykl Twórcze pisanie dla młodych panien. W lutym 2017 roku uzyskała stopień naukowy doktora habilitowanego w zakresie literaturoznawstwa na podstawie rozprawy Glorious Outlaws: Debt as a Tool in Contemporary Postcolonial Fiction (Wspaniali wygnańcy. Dług jako narzędzie we współczesnej postkolonialnej prozie). Nominowana do Nagrody Nike za książkę Znikanie.
2019 // Małorzata Szejnert
Dziennikarka, reportażystka, pisarka. Absolwentka Wydziału Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego. Kierowała działem reportażu w tygodniku „Literatura”. W sierpniu 1980 pomagała w redagowaniu biuletynu strajkowego w Stoczni im. Warskiego w Szczecinie. Po ogłoszeniu stanu wojennego współpracowała z prasą podziemną. W 1984 wyjechała do Stanów Zjednoczonych, gdzie pracowała w Nowym Dzienniku. Powróciła do kraju w 1986. Była współzałożycielką „Gazety Wyborczej”, gdzie przez kilkanaście lat prowadziła dział reportażu. Wraz z Romanem Załuskim jest scenarzystką filmu Jeśli się odnajdziemy. Debiutowała w 1972 książką o Amerykańskiej Polonii Borowiki przy ternpajku. Nominowana do Nagrody Nike, Nagrody Literackiej Gdynia, Nagrody Literackiej Europy Środkowej Angelus, Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego. Laureatka Nagrody Mediów Publicznych COGITO, „Górnośląskiego Tacyta” oraz Nagrody Miesięcznika „Odra” za rok 2015.
2020 // Wojciech Nowicki
Pisarz, eseista, fotograf, kurator, dziennikarz, tłumacz, krytyk kulinarny.
Jest autorem dwóch zbiorów esejów poświęconych fotografii: Dno oka (2010), który znalazł się w finale Nagrody Literackiej Nike 2011 oraz Odbicie (2015). Laureat Nagrody Literackiej Gdynia 2014 w kategorii eseistyka za tom Salki. Nominowany do Nagrody Literackiej Gdynia 2020 w kategorii proza za powieść Cieśniny.
Był kuratorem wielu wystaw fotograficznych w Polsce i za granicą, prezentujących twórczość m.in. Jerzego Lewczyńskiego, Michała Greima, Wilhelma von Blandowskiego, Anety Grzeszykowskiej, współczesnych fotografów litewskich, fascynacji podróżniczych Jana Matejki. Wydał album monograficzny dotyczący Zapisu socjologicznego Zofii Rydet oraz opracował zdigitalizowane archiwum fotografii Wojciecha Plewińskiego.
Współorganizuje Miesiąc Fotografii w Krakowie, w ramach którego był autorem m.in. wystaw Promieniowanie i Tuż obok. W 2015 roku był jego kuratorem głównym, tworząc program wystaw Konflikt.
Dla krakowskiego wydania dodatku kulturalnego „Gazety Wyborczej” „Co jest grane” pisze recenzje kulinarne z krakowskich restauracji.
W 2005 wraz z Weroniką Łodzińską-Dudą, Andrzejem Kramarzem, Piotrem Trybalskim i Łukaszem Trzcińskim założył fundację „Imago Mundi”, zajmującą się promocją fotografii, fotografów i działalnością wydawniczą.
2021 // Ewa Kuryluk
2022 // Jerzy Jarniewicz
Jerzy Jarniewicz (ur. 1958) – poeta, tłumacz, krytyk literacki. Wykładowca literatury angielskiej na Uniwersytecie Łódzkim, członek zespołu redakcyjnego „Literatury na Świecie”. Autor dwunastu książek krytycznoliterackich, m.in. Od pieśni do skowytu. Szkice o poetach amerykańskich (2008), Heaney. Wiersze pod dotyk (2011), Gościnność słowa. Szkice o przekładzie literackim (2012), Podsłuchy i podglądy (2015) oraz All You Need Is Love. Sceny z życia kontrkultury (2016). Opublikował trzynaście zbiorów wierszy, ostatnio Puste noce (2017). Przekładał twórczość autorów takich jak James Joyce, Philip Roth, John Banville, Raymond Carver, Edmund White. Opracował antologie Sześć poetek irlandzkich (2012) oraz Poetki z wysp (2015, z Magdą Heydel). Mieszka w Łodzi.